نام‌های تورکی اجنبی

در این سند، دفتر مخصوص شاهنشاهی در واکنش به نامه‌ی والی وقت ایالت آزربایجان برای تغییر نام پل‌ها و خیابانهای شهر تبریز، نامه را به فرهنگستان ارجاع داده و متذکر شده است "مقصود از تبدیل اسم‌ها حذف کلمات اجنبی{کلمات تورکی} و ترویج کلمات فارسی است" و از لیست والی آزربایجان ایراد میگیرد که اسامی جایگزین شده نباید فقط نام تکراری شاعران و عرفا باشد چون این موضوع موهم آن است که اشخاص نامی ایران فقط از سنخ شاعران‌اند. 

@Turkkitabxanasi

درخواست تغییر نام‌های تورکی پل‌ها و خیابان‌های تبریز به اسامی فارسی

این اسناد نشان می‌دهد والی وقت ایالت آزربایجان در سال 1316 در نامه‌ای چاپلوسانه به وزارت داخله (کشور) اطلاع داده است که بر اساس پیشنهاد او نام برخی پل‌ها و خیابان‌های شهر تبریز را تغییر داده‌اند و از وزارتخانه هم درخواست کرده تا پس از تایید این تغییرات، برایشان از مرکز تابلوهایی با این اسامی جدید بفرستند تا نصب شود. 

اسنادی از این دست نشان میدهد که والیان این عصر علیرغم اینکه گماشتگان گوش به فرمان مرکز بوده‌اند، برای تغییر نام پل‌ها و خیابان‌های شهرهای تحت حاکمیتشان هم محتاج کسب تکلیف از مرکز بوده‌اند. 

مطابق این اسناد نامهای اصیلی مانند پل و خیابان "منصور، قاری کؤرپوسو، نظام العلما، اسلامبول، منجم" و... به نامهای "خاقانی، فردوسی، شمس ،شبستری و..." تغییر یافته‌اند. نامهای جدید پس از ارجاع به فرهنگستان تایید شد البته فرهنگستان ایراد گرفت که تغییر اسامی مانند "اهراب و ششگلان" به گمان اینکه فارسی هستند لزومی ندارد و در لیست نامها توسط فرهنگستان خط زده شدند.

@Turkkitabxanasi

سند تغییر نام "قصرقاجار" به نام "بی‌سیم" به دستور رضاشاه

 امحاء آثار و نشانه‌های دولت تورک قاجاری از مجسمه و تابلو گرفته تا نام مکانهایی که به قاجار موسوم بود از سیاستهای دوره پهلوی اول است. از جمله این تغییرات می‌توان به تغییر نام شهر ناصریه(منتسب به ناصرالدین شاه) در خوزستان و تغییر نام قصر قاجار اشاره کرد.

قصر قاجار در عهد فتحعلی‌شاه ساخته شده بود. نوشته‌اند این قصر دارای نقاشی‌هایی از شاهان پیشین و تصاویری از چنگیزخان و امیرتیمور بود. قصر قاجار در عهد رضاخان تخریب و یک دکل بی‌سیم و یک زندان بجای آن ساخته شد که به زندان قصر معروف بود و امروزه به باغ موزه قصر تبدیل شده است.

@Turkkitabxanasi

دستور محمود جم نخست‌وزیر دوره پهلوی اول به والی ایالت فارس مبنی بر تغییر نام ایلات و طوایف تخته ‌قاپو شده منطقه به نام دیگر:

"... مقتضی است به مامورین اسکان قدغن فرمایید اسامی سابق آنها را از قبیل طایفه فلان یا عشیره و تیره فلان متروک داشته و بعدها به نام محلی که در آنجا سکونت اختیار میکنند نامیده شوند."

گفتنی است یکی از مصوبات کمیسیون جغرافیایی فرهنگستان اول تغییر نام طوایف و عشایر از تورکی و عربی به نام محل است و این تغییر در استان فارس که اکثریت جمعیت ایلات آن تورک و عرب بودند اهمیت ویژه‌ای داشت. معماران دستگاه پهلوی بخوبی می‌دانستند که ایلات و عشایر حاکمان بلامنازع ایران در طول تاریخ بوده‌اند و به همین دلیل ابتدا آنها را به شدیدترین صورت سرکوب و مجبور به اسکان اجباری کرده و در جهت استحاله و نابودی هر نوع تعلق خاطر به قوم و عشیره‌شان سیاست تغییر نام ایلات و طوایف به نام محل اسکان را در پیش گرفتند.

@Turkkitabxanasi

بخشنامه تغییر نام چند نام جغرافیایی تورکی به فارسی در سال 1317:

Add caption

 " ...مقرر است:

1- بخش قشلاق به نام بخش آبیک

2- بخش ینگی امام به بخش کرج

3* قصر قاجاریه به نام بیسیم 

خوانده شود. بنابراین لازم است مراتب را به تمام کارکنان آن حوزه ابلاغ و اکیدا دستور دهید که در نوشتن و خواندن نامهای تازه را به جای نامهای قدیم به کار برند..."

@Turkkitabxanasi