تغییر نام‌های جغرافیایی تورکی تیکان تپه و طاطائو به اسامی فارسی توسط فرهنگستان

نامه حسن وثوق( وثوق الدوله) رئیس وقت فرهنگستان به رئیس الوزرا و اعلام تغییر نام دو آبادی در آزربایجان از تورکی به فارسی در سال 1316

متن نامه:

ریاست وزرا

در پاسخ نامه شماره 22/6/16-8858 آگهی میدهد که راجع به تبدیل نام تیکان تپه و طاطائو در هفتاد و هشتمین جلسه عمومی فرهنگستان مذاکره بعمل آمد و دو نام آینده برای آنها در نظر گرفته شد و در دوم آبانماه 1316 مورد تصویب پیشگاه همایون شاهنشاهی قرار گرفت:

1- تسیکان تپه... تکاب

2- طاطائو- سیمین رود

متمنی است مقرر فرمایند برای بکار بردن آنها اقدام لازم بعمل آید. 

@Turkkitabxanasi

بخشنامه نخست‌وزیری برای تغییر نام دو آبادی در آزربایجان به سال 1316

وزارت مالیه

در یکصد و سومین جسله عمومی فرهنگستان اسم قریه عرب واقع در شرق ماکو و قراعینی واقع در جنوب غربی ماکو بدونام ذیل تبدیل و بتصویب پیشگاه مبارک همایونی رسیده است:

"عرب" به "پل دشت" 

"قراعینی" به "سیه چشمه"

مقرر فرمائید در بکار بردن لغات انتخابی دستوریکه لازم است بمامورین و ادارات خود صادر نمایید. رئیس الوزار- محمود جم

@Turkkitabxanasi

سند درخواست تغییر نام تورکی یولا گلدی از فرهنگستان توسط نخست‌وزیر

درخواست نخست وزیر از فرهنگستان برای تغییر نام محل "یولا گلدی" در سال 1316:

"1316/6/22

فرهنگستان ایران

یولاگلدی نام محلی است در ماکو و این نام چون تورکی و ثقیل است مقتضی است نام دیگری به جای آن انتخاب نموده و اطلاع دهید.

رئیس الوزرا"

@Turkkitabxanasi

سند تغییر نام‌های جغرافیای تورکی توفارقان و خیو به اسامی زیبای فارسی

این دو نامه هم نشان میدهد حضرات وطن‌پرست! بر سر آنکه چه چیز زشت و چه چیز فارسی است اختلاف نظر پیدا کرده اند.

والی وقت آزربایجان در سال 1316 سرخود اسم توفارقان(دهخوارقان) را به آذرشهر و خیو را به مشکین شهر تغییر داده و در نامه‌اش به نخست وزیر نوشته است که اینها کلماتی زشتی‌اند و در فارسی معنای بدی میدهند.

حسن وثوق(وثوق الدله) رئیس وقت فرهنگستان هم واکنش نشان داده و به نخست‌وزیر نامه نوشته که خیر اینها فارسی‌اند و نباید عوض می‌شدند.

@Turkkitabxanasi

اسامی جغرافیایی تورکی در آذربایجان که توسط فرهنگستان به فارسی تغییر یافت

برخی از اسامی جغرافیایی تورکی در آزربایجان که توسط فرهنگستان در سال 1314 به فارسی تغییر یافت:

"آجی چای" به "تلخه رود"

"جغتو چای"/ جیغاتی چایی به "زرینه رود"

"صائین قلعه"/ سایین قالا به "شاهین دژ"

"قراجه داغ" / قاراداغ به "ارسباران"

" ساوجبلاغ مکری"/ سویوق بولاق به "مهاباد"

"میانج" به "میانه"

"قراچمن"/ قره چیمن به "سیاه چمن"

"قزل اوزن"/ قیزیل اوزن به "سفید رود"

"میدانچای" به "مهران رود"

از طرف وزیر داخله- همایون سیاح

@Turkkitabxanasi

تغییر نامهای تورکی جغرافیایی ایستگاه‌های راه آهن آزربایجان و بندرهای دریاچه اورمیه

بر اساس مصوبه‌ی فرهنگستان رضاخانی در سال 1316 و 1317 نام تورکی چند ایستگاه راه آهن به فارسی تغییر یافتند. 

"قره سو" به "سیاه آب"

"قیشلاق" به "گرمسار"

"یام" به "پیام"

"قره گؤز" به "زال"

و "آق گنبد" به "سفید گنبد" از جمله این تغییرات هستند.

در متن آمده است "اگرچه از وزارت راه پیشنهاد شده بود که نامهای سگبان و کندلیج و گرگر و... هم تغییر یابد ولی چون همه آنها فارسی بودند تغییر دادن آنها مناسب به نظر نرسید"

@Turkkitabxanasi

مصوبه‌ی فرهنگستان جهت تغییر نامهای جغرافیایی تورکی در گرگان و کوردستان به اسامی فارسی

مصوبه‌ی فرهنگستان به سال 1317 جهت تغییر نامهای جغرافیایی تورکی در گرگان و کوردستان

بر اساس این مصوبه 64 نام جغرافیایی تورکی منطقه گرگان و کردستان به فارسی تغییر یافته است. اکثر این نامهای تغییر یافته تورکی هستند.

برخی از این تغییرات:

"گوموش تپه" به "گمیشان"

"یلقی" به "نوشروان"

"قوجوق" به "کوچک"

"آلتون" به "زرینه"

"باش بولاق" به "سرچشمه"

"عرب اوغلو" به "فرخ زاد"

"قوزلو" به "گلزار"

"گلین" به "گلشن"

"قوتلو" به "کبودان" 

"قره بوغدا" به "سیاه گندم"

"قره‌غان" به " سیاه دشت"

"قامیشلی" به "نیستان" و...

@Turkkitabxanasi

سند تغییر نام‌های جغرافیای تورکی در گرگان و کوردستان به اسامی فارسی توسط فرهنگستان

نامه اسماعیل مرآت رئیس وقت فرهنگستان به رئیس الوزار(نخست وزیر)برای اجرای اقدامات مقتضی در جهت مصوبه فرهنگستان( تغییر نامهای جغرافیایی گرگان و کوردستان):

" 1317/6/13

ریاست وزرا

به موجب پیشنهادهای وزارت داخله نامهای گرگان و قسمتی از کردستان که به زبان بیگانه{نام‌های اکثرا تورکی} بوده در فرهنگستان مورد مذاکره قرار گرفت و ۶۴ کلمه آن به فارسی تبدیل شد و نام های جدید در 17/4/20 به شرف عرض پیشگاه همایون شاهنشاهی رسید و مورد تصویب واقع شد. نام های جدید را با این نامه تقدیم داشته متمنی است مقرر فرمایند برای به کار بردن آنها اقدام لازم به عمل آید. رئیس فرهنگستان مرآت"

در این مصوبه 64 نام جغرافیایی گرگان و کردستان که اکثرا نامهای جغرافیایی تورکی هستند به فارسی تغییر یافته بود.

@Turkkitabxanasi

تصویب تغییر نام کردستان و سنندج توسط فرهنگستان

مطابق این سند فرهنگستان تصویب می‌کند که به جای "کردستان" "اردلان" و به جای "سنندج" "نام قدیمی آن سنه" نامیده شود و مصوبه را طبق ضوابط به دربار می‌فرستد. نامهای جدید موافقت دربار را کسب نمی‌کند و تغییری انجام نمی‌شود.

اسناد نشانگر آن است که آتش تغییر نامهای جغرافیایی گاهی دامن لغات کوردی، لری و گیلکی و... را هم گرفته است ولی تغییرات بسیار نادر بوده است. مهمترین سیاست فرهنگستان در این دوره زدودن نامهای تورکی و عربی از پهنه جغرافیایی ایران بوده است.

@Turkkitabxanasi

فهرست پیشنهادی فرمانداری گرگان و وزارت کشور به فرهنگستان برای تغییر نام 358 آبادی منطقه‌ی گرگان(تورکمن صحرا) در دوره پهلوی اول-بخش دوم

 فهرست پیشنهادی فرمانداری گرگان و وزارت کشور به فرهنگستان برای تغییر نام 358 آبادی منطقه‌ی گرگان(تورکمن صحرا) در دوره پهلوی اول-بخش دوم

اینکه چه تعداد از این نامها تغییر یافته نیازمند تحقیق مستقلی است.

@Turkkitabxanasi

فهرست پیشنهادی فرمانداری گرگان و وزارت کشور به فرهنگستان برای تغییر نام 358 آبادی منطقه گرگان(تورکمن صحرا) در دوره پهلوی اول- بخش اول

فهرست پیشنهادی فرمانداری گرگان و وزارت کشور به فرهنگستان برای تغییر نام 358 آبادی منطقه گرگان(تورکمن صحرا) در دوره پهلوی اول- بخش اول

اینکه چه تعداد از این نامها تغییر یافته‌اند نیازمند تحقیق مستقلی است.

@Turkkitabxanasi

درخواست رئیس دفتر شاهنشاهی و فرمانده لشگر خوزستان از فرهنگستان برای تغییر نام عربی شهرهای خوزستان

فرهنگستان در تیرماه 1314 بر مبنای این درخواست نام چند شهر را تغییر داده است از جمله

"محمره" به "خرمشهر"

"عبادان" به "آبادان"

"بنی‌طرف" به "دشت میشان"

"خفاجیه" به "سوسنگرد"

"بساتین" به "بستان"

"فلاحیه" به "شادگان" و...

توضیح اینکه بعد از انقلاب دشت میشان به دشت آزادگان تغییر یافته است.

@Turkkitabxanasi

ارائه لیست اسامی جغرافیایی تورکی و عربی و نام عشایر تورک و عرب به فرهنگستان جهت تغییر به فارسی

بخشهایی از فهرست بلند نام‌های جغرافیایی تورکی و عربی و نامهای عشایر تورک و عرب ایالت فارس که توسط والی وقت آن در سال 1316 به منظور تغییر نام آنها به فارسی به فرهنگستان ارائه شده است.

این فهرست از جهت شناخت طوایف و تیره‌های ایلات مخصوصا ایل قشقایی و عشایر عرب نیز میتواند مفید باشد.

اینکه چه تعداد از این اسامی تغییر یافته‌اند محتاج تحقیق مستقلی است.

@Turkkitabxanasi

دستور نخست‌وزیری به وزارت مالیه نسبت به استفاده از نام "گچ ساران" به جای"گچ قره‌گلی" در اسناد رسمی

دستور نخست‌وزیری به وزارت مالیه نسبت به استفاده از کلمه "گچ ساران" به جای"گچ قره‌گلی" در اسناد رسمی .

این نام در سال 1316 توسط فرهنگستان تغییر یافته بود.

شهرستان گچساران امروزه از نظر تقسیمات کشوری جزء مناطق قشقایی‌نشین استان کهگیلویه و بویراحمد است. 

 برای فهم وجه تسمیه و معنای "گچ قره‌گلی" باید تلفظ محلی و قدیم آن مشخص شود. آیا "گلی" تصحیفی از "گؤلو" و "گچ" تصحیفی از "گئچی" یا چیزی شبیه به آن است؟

@Turkkitabxanasi

نامه‌ی درخواست تغییر اسامی جغرافیایی تورکی و عربی استان فارس

نامه والی ایالت فارس به وزارت داخله و ارائه فهرست نامهای جغرافیایی تورکی و عربی و نیز نامهای طوایف و ایلات عرب و تورک منطقه‌ی فارس به منظور تغییر آن آنها در سال 1316 ش:

"محرمانه 

وزارت داخله 

عطف به تلگراف رمز نمره.... فهرستهای تهیه شده از اسامی دهات، بلوکات، نواحی، کوه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و صحاری فارس که به زبان‌های خارجی نامیده شده‌اند لفاً ارسال و توضیحاً اشعار می‌شود صورت نمره ۲ به این منظور تهیه گردیده است که دهاتی که به اسامی اشخاص نامگذاری شده و اکثر آنها هم مکرر است در صورتی که فرهنگستان مقتضی بدانند اسامی آنها تبدیل به کلمات فارسی شوند. همچنین اسامی تیره‌های ایلات و عشایر فارس نیز ارسال گردید تا اگر فرهنگستان تغییر آن ها را لازم بدانند مورد نظر و مطالعه آن موسسه واقع شود.

فهرست‌های ارسالی عبارت است از آنچه که در حوزه فعلی فارس موجود است، قسمتهای مربوط به بنادر جنوب و کوهگیلویه و غیره را که از فارس مجزا شده لابد حکام مربوطه تقدیم خواهند داشت...

 والی ایالت فارس."

@Turkkitabxanasi